Czym jest i z czego się składa rząd koński?
Jak powszechnie wiadomo, prawidłowe wyposażenie konia jest podstawą bezpiecznej, skutecznej i efektywnej jazdy konnej. Powinno ono również uwzględniać zasady ochrony zwierząt i humanitarnego postępowania z końmi. Sam rząd koński to komplet oporządzenia do jazdy wierzchem składający się z ogłowia (uzdy, tręzli) i siodła.
Siodło
Elementarną częścią końskiego rzędu jest oczywiście siodło, czyli w prostych słowach ujmując – siedzisko dla jeźdźca. Anatomicznie konie nie są przystosowane do dźwigania ciężaru jeźdźca na swoim grzbiecie.Poprawny dosiad i oddziaływanie umożliwia jedynie siodło prawidłowo zbudowane, dobrane do konkretnego jeźdźca i dopasowane do grzbietu konia. Dzięki prawidłowemu dopasowaniu, ucisk na grzbiet jest rozłożony równomiernie, i nie wpływa negatywnie na ruchomość stawów, oraz komfort wierzchowca. ucisku muskulatury oraz nie zmniejsza ruchomości stawów konia.
Siodło składa się z następujących elementów:
- Terlicy – która jest wewnętrznym rusztowaniem siodła.
- Łęków (przedniego oraz tylnego) – będących najwyższymi jego punktami na przedzie i tyle siodła.
- Siedziska – miejsca, w którym siedzi człowiek znajdującego się pomiędzy łękiem przednim i tylnym
- Tybinek dużych i małych – skórzanych płatów po obydwu stronach siodła. Tybinki małe zakrywają przystuły. Natomiast duże tybinki umiejscowione są na zewnętrznej stronie siodła. Na tybinkach dużych umiejscowione są poduszki kolanowe.
- Popręgu – pasa mocującego siodło.
- Przystuł – zapięć do mocowania popręgu.
- Puśliska – mocowania dla strzemion.
- Strzemion – miejsca dla stóp jeżdżącego.
Rozróżnić można wiele rodzajów siodeł przeznaczonych do uprawiania różnych dyscyplin jeździeckich, min. siodła skokowe, ujeżdżeniowe lub wszechstronne.Ważą częścią rzędu końskiego jest także czaprak, który chroni poduszki siodła przed potem, a koński grzbiet przed bezpośrednim naciskiem siodła. Stosuje się czapraki z bawełny, filcu, skóry, gumy, tworzywa sztucznego. Są wycięte na kształt siodła lub czworokątne.
Zobacz również: Rasy koni
Ogłowie
Historycznie ogłowiem nazywano tylko rzemienie opinające łeb konia. Kiełzno to część umieszczona w pysku służąca do powodowania (kierowania) wierzchowcem. Ogłowie zaopatrzone w kiełzno i wodze nosiło nazwę uzdy (tręzli) – dzisiaj najczęściej określanej wspólnie właśnie jako ogłowie. Oddziaływanie ogłowia jest złożonym wywieraniem nacisku: na język, na bezzębną część żuchwy, na podniebienie, na kąty pyska, na kość nosową, a w niektórych jego rodzajach również na potylicę konia, wyposażenie dodatkowe, to między innymi: wpinacze, wytok, inne wodze pomocnicze, bandaże, ochraniacze, podogonie, napierśnik i forgurt.
Zobacz również: Pielęgnacja kopyt końskich
Ogłowie składa się z:
- Nagłówka – paska przechodzącego za potylicą, mającego za zadanie trzymanie ogłowia na głowie wierzchowca.
- Naczółka – paska przechodzącego na czole, przeciwdziałającego obsuwaniu się ogłowia na szyję.
- Nachrapnika – paska mającego za zadanie stabilizację ogłowia, zmniejszającego także ruchomość szczęki wierzchowca. Przenoszone są przez niego częściowo sygnały wydawane ręką jeźdźca.
- Podgardła – paska przechodzącego pod gardłem wierzchowca
- Pasków policzkowych – pasków po bokach pyska, do których zamocowane jest wędzidło w przypadku ogłowia wędzidłowego.
- Wodzy – pasów połączonych z kiełznem, dającym możliwość jeźdźcowi na działanie na pysk wierzchowca.
- Kiełzna – części ogłowia przeznaczonej do komunikacji z wierzchowcem. Kiełzna dzielimy na bezwędzidłowe oraz wędzidłowe.