Księga stadna to inaczej księga hodowlana. Są one publikowane przez Polski Klub Wyścigów Konnych. W Polskich księgach znajdują się bazy rodowodowe rodzimych ras, jednak istnieje również wykaz „innych ras”, a wśród nich znajdą się te najbardziej popularne w kraju i na świecie.
Najnowsze badania naukowe wskazują, że konie towarzyszą człowiekowi już od ponad 5 500 lat. W naszej wspólnej historii ich rola ulegała zmianie, ale również ludzie znacząco wpłynęli na to jak wyglądają współczesne konie. Rasy koni, które na przestrzeni wieków zostały wyhodowane przez człowieka są odpowiedzią na potrzeby, jakie w danym czasie się pojawiały.
Konie zimnokrwiste z rycerskich przeobraziły się w zwierzęta pomagające przy codziennych obowiązkach w gospodarstwie oraz w transporcie, jako konie pociągowe. Konie gorącokrwiste, o tak różnym od zimnokrwistych temperamencie, są odzwierciedleniem zupełnie innych potrzeb człowieka. To cechy fizyczne sprawiają, że dana rasa nie ma sobie równych w danej dyscyplinie sportu.
Rasy koni gorącokrwistych
Koń czystej krwi arabskiej
Najbardziej znaną rasą koni gorącokrwistych w naszym kraju jest koń czystej krwi arabskiej. Źródła wskazują, że jest to najstarsza rasa koni hodowana przez człowieka. Te szlachetne konie są znane nie tylko z wyjątkowego piękna. Konie arabskie posiadają wiele pożądanych cech także w sporcie.
Nie mają sobie równych w dyscyplinie rajdów długodystansowych. Żywy temperament idzie w parze z dużą inteligencją, przywiązaniem do człowieka i posłuszeństwem. Mimo delikatnego pokroju są to konie niezwykle wytrzymałe i szybkie, dlatego na torach wielbiciele mogą cieszyć oczy również wyścigami koni arabskich. Ich chęć nauki i współpracy sprawia, że możemy coraz częściej zobaczyć je na parkurach, czy podczas zawodów ujeżdżeniowych.
Koń pełnej krwi angielskiej
Koń pełnej krwi angielskiej hodowany był w jednym celu – jak największej dzielności wyścigowej. To niezwyciężona rasa na torach. Współczesne folbluty pochodzą od ogierów orientalnych, które sprowadzono do Anglii w XVIII wieku.
Przez znawców określane jako zwierzęta z iskrą, odwagą i charakterem. Najlepiej sprawdzają się na torach wyścigowych i krótkich dystansach. To najszybsza rasa koni na świecie. Nie oznacza to jednak, że nie radzą sobie w innych dyscyplinach. Ich dzielność sprawia, że możemy spotkać je także na światowych parkurach czy zawodach WKKW.
Koń angloarabski
Moc, wytrzymałość oraz szybkość – takie efekty miało dać połączenie dwóch wyżej wymienionych ras. Większą wartość rynkową posiadają źrebięta ogiera czystej krwi arabskiej i klaczy pełnej krwi angielskiej niż odwrotność krzyżówki. Koń angloarabski może odnosić ogromne sukcesy w sporcie dzięki połączeniu zalet ras wyjściowych.
Cechuje go wytrzymałość, wydajność, jednocześnie zwinność i umiejętności skokowe. Sprawdzi się w różnych dyscyplinach sportowych. Odpowiedni trening sprawi, że poradzą sobie skokach, ujeżdżeniu, rajdach, czy wyścigach. Angloaraby posiadają silny charakter, są spokojniejsze od ras pełnokrwistych. Wymagają dużo cierpliwości i umiejętności od trenera, jednak odwdzięczą się licznymi sukcesami w sporcie.
Koń fryzyjski
Coraz większą popularnością w Polsce cieszy się koń fryzyjski. Fryzy najbardziej predestynowane są do dyscypliny ujeżdżenia. Jednak te niezwykle eleganckie i majestatyczne zwierzęta doskonale rodzą sobie także w powożeniu. Obecnie praca hodowlana zmierza jednak w kierunku ujeżdżenia. Fryzy charakteryzuje efektowny, pełen gracji i ekspresji ruch.
Odpowiednia akcja zadu, podstawianie tylnych kończyn pozwalają na swobodne wykonywanie trudnych ujeżdżeniowych figur jak piaff, czy pasaż. Dodatkowym atutem jest ich charakter – wrażliwy i ufny. Chętnie współpracują z człowiekiem wykazując się dużą inteligencją oraz nie posiadają skłonności do narowów. Konie fryzyjskie powyżej 4 roku życia można poddać próbie użytkowej IBOP – sprawdzianowi użytkowości w dyscyplinie ujeżdżenia, powożenia lub powożenia pokazowego.
Rasy koni zimnokrwistych
Shire
Shire to jedne z najcięższych i największych koni na świecie. „Łagodne olbrzymy” pochodzą z Wielkiej Brytanii. Zastanawiającym dla wielu może być ich użyteczność w sporcie. Masywne konie raczej kojarzą się z pracą w polu oraz transportem. A jednak również dla koni rasy Shire znalazła się sportowa nisza.
Biorą one udział w testach umiejętności, sprawności w powożeniu. Ich majestatyczny wygląd, można powiedzieć wręcz automatycznie, predestynuje je do powożenia pokazowego. Shire’y były wykorzystywane i czasem nadal są w pracach leśnych, w trudno dostępnych miejscach. Znajdą zatem swoje miejsce podczas zawodów w zrywce konnej.
Koń belgijski
Koń belgijski jest najstarszą udomowioną rasą konia zimnokrwistego, jednocześnie będąc jedną z najbardziej popularnych ras koni na świecie. Cechuje go ogromna siła, łagodne usposobienie w połączeniu z żywym temperamentem i dużą elegancją. To do tej rasy należą rekordy Guinnessa najwyższego i najpotężniejszego konia w historii.
Najczęściej są wykorzystywane w powożeniu pokazowym. W Stanach Zjednoczonych biorą udział w zawodach dla koni wagi ciężkiej i ze względu na swoją budowę są w stanie uciągnąć ogromne ciężary. Przykładowo para koni belgijskich, na zawodach potrafiła uciągnąć ponad 7 ton na odległość 4 metrów.
Zobacz również: Pięlęgnacja końskich kopyt
Perszeron
Perszeron to fascynująca rasa koni zimnokrwistych, idealne połączenie siły, piękna i wdzięku. Bez wysiłku przyciągają uwagę każdego, kogo mijają. Dawniej cenione były bardzo jako konie kawaleryjskie. Pochodzące z Normandii siwki o okrągłej masywnej i harmonijnej budowie niezwykle dobrze odnajdują się w dyscyplinie powożenia. Jednak wykorzystuje się je także do jazdy wierzchem.
Są wyjątkowo utalentowanymi skoczkami, oczywiście nie można porównywać ich do koni specjalnie hodowanych w tym celu. Perszeron reprezentuje dużą jakość konia sportowego w zaprzęgu wielokonnym. Rasę cechuje elegancja, styl i czujność typowa dla lekkich koni, ale również spokojny temperament dużych koni pociągowych.