Świat mikroorganizmów jest niezwykle bogaty i różnorodny. Każdy spośród milionów gatunków i odmian odgrywa istotną rolę w rocznym cyklu życia natury.
Są wśród nich gatunki pożyteczne i te przyczyniające się do roznoszenia chorób, powszechnie znane jako patogeny. Są również takie, bez których rośliny uprawiane na polach miałyby znacznie gorsze warunki do rozwoju.
Podobnie jak u człowieka, którego poszczególne strefy organizmu zasiedla bezcenna flora bakteryjna, tak w przypadku roślin do przejścia przez okres wegetacji niezbędne są pożyteczne mikroorganizmy glebowe.
Co to są mikroorganizmy glebowe?
Współczesne rolnictwo musi się zmierzyć z wieloma trudnościami wynikającymi z ekspansji nowych patogenów, szkodników czy zmian klimatu. Uprawa roślin w tych warunkach wymaga szczególnej dbałości o zapewnienie im odpowiednich warunków glebowych i żywieniowych.
Zapewnienie właściwej podaży mikro- i makroelementów jest warunkiem wykształcenia w roślinach cech odpornościowych. Chociaż zwiększają one szansę na przetrwanie osobników i wydanie przez nie plonu, nie są jednak wystarczające. Dlatego powszechnie stosuje się środki ochrony roślin — pestycydy.
Niestety, większość takich preparatów to agresywne substancje chemiczne wpływające na organizmy żywe. Nie bez znaczenia są też dla samych roślin uprawnych. Ograniczenie ich stosowania jest możliwe, jeśli do działania włączą się siły natury — mikroorganizmy glebowe.
Tą nazwą obejmuje się bakterie, grzyby, pierwotniaki i nicienie, które naturalnie żyją w glebie, przyczyniając się do jej wzbogacania w składniki pokarmowe.
Mikroflora wpływa na żyzność gleby, między innymi przez rozkładanie materii organicznej pozostającej na polu po poprzednich zbiorach. Na skutek ich działania powstaje próchnica. Pokarmem dla takich mikroorganizmów może też być słoma lub obornik, który po przetworzeniu dostarcza glebie azot i fosfor.
Bakterie glebowe produkują naturalny nawóz, dzięki któremu roślina jest dobrze odżywiona. Ponadto, wykorzystując odpowiednie dla nich składniki pokarmowe, stanowią konkurencję dla patogenów, które żywią się tym samym.
Nie bez znaczenia jest też symbioza. Przyczynia się ona do rozbudowy systemu korzeniowego, dzięki czemu roślina przyswaja więcej pożywienia i wody, a w dłuższym czasie zyskuje większą odporność na choroby, lepiej się rozwija i intensywniej rośnie.
Sprawdź preparaty mikrobiologiczne z oferty AgroBiotics: https://agrobiotics.com/
Rodzaje mikroorganizmów, które znajdziemy w glebie
Świat mikroflory glebowej znajduje się w jej powierzchniowej warstwie nazywanej edafonem. To w nim rozgrywa się cały mikrobiologiczny teatr, produkowane są enzymy glebowe i hormony odpowiedzialne za przekształcanie pierwiastków w formy dostępne dla roślin.
W procesach glebotwórczych uczestniczą różne rodzaje efektywnych mikroorganizmów. Są to:
- Bakterie – żyjące w glebie najliczniej,
- grzyby,
- glony,
- pierwotniaki i nicienie.
Spośród czterech wymienionych grup najważniejsza rola w środowisku glebowym przypada bakteriom. To one żyją w symbiozie z roślinami motylkowymi, rozkładają najwięcej materii organicznej, produkując humus i dostarczają pierwiastki do gleby. Eliminują też metale ciężkie z gleby, stwarzając lepsze warunki dla wzrostu i rozwoju roślin
Mikroorganizmy mogą być użyteczne – ich zastosowanie przynosi wiele korzyści!
Celem, w jakim stosuje się mikroorganizmy glebowe, jest poprawa warunków rozwoju i odporności roślin uprawnych.
W glebie tworzy się równowaga mikrobiologiczna. Proces ten rozpoczyna się już w momencie wprowadzenia bakterii do gleby, a potem systematycznie dokonuje się przekształcanie naturalnych mechanizmów środowiskowych.
W efekcie gleba zostaje użyźniona, roślina otrzymuje odpowiednie mikro- i makroelementy, a jednocześnie nie trzeba tak intensywnie nawozić pola. Składników odżywczych bowiem dostarcza materiał biologiczny, a nie chemiczny. Odpowiednia ilość pożytecznej mikroflory może poprawić jakość gleby przez:
- szybszy rozkład resztek pożniwnych (materiał humusowy, większa zawartość materii organicznej w glebie),
- przywrócenie glebie zdolności do samooczyszczania,
- spowolnienie procesów gnilnych sprzyjających rozwojowi chorób (ograniczony rozwój patogenów),
- wpływ na korzenie roślin i ich rozwój,
- wiązanie azotu z powietrza,
- zwiększenie odporności gleby na suszę,
- poprawianie struktury gleby i kondycji roślin.
Kontrolowanie procesów zachodzących w glebie przez pożyteczne mikroorganizmy niesie też wymierne korzyści dla rolników. Uprawa roślin jest lżejsza i mniej kosztowna przez ograniczenie wykorzystania maszyn rolniczych czy nawozów mineralnych i środków ochrony roślin. Jednocześnie zwiększa się plonowanie roślin.