Najważniejszym składnikiem pokarmowym dla roślin jest azot (N). Ten pierwiastek ma bardzo duże znaczenie dla plonowania upraw i przynosi efektywne korzyści w produkcji rolniczej. Wzbogacanie gleb azotem powoduje bowiem zwiększenie zielonej masy i ziaren, wydłuża okres wegetacji, a także podwyższa wartość pokarmową zebranych produktów rolnych.
Na rynku dostępnych jest wiele nawozów, które zawierają w sobie azot w różnej postaci. Jednym z nich jest właśnie roztwór saletrzano-mocznikowy. Czym dokładnie jest nawóz roztwór saletrzano-mocznikowy i dlaczego warto zainteresować się jego włączeniem w nasz plan uprawy roślin? O tym poniżej.
Roztwór saletrzano-mocznikowy, a jego przyswajalność przez rośliny
Jak już wcześniej wspomniano, w mineralnych nawozach mineralnych możemy spotkać różne formy azotu. Wyróżniamy formę amidową CO(NH2)2, amonową NH4 i azotanową NO3. W zależności od tego, który z tych rodzajów wprowadzamy do środowiska, będzie on ulegał różnym przemianom. I tak kolejno, CO(NH2)2, który nie jest pobierany bezpośrednio przez korzenie, hydrolizuje za to do bardziej przystępnego dla roślin jonu amonowego, który to w procesie nitryfikacji zostaje przekształcony w nieorganiczną formę azotanową. Większość nawozów mineralnych takich jak np. saletra amonowa czy saletra potasowa, zawiera jony jednego/dwóch z wyżej wymienionych związków. Roztwór saletrzano-mocznikowy natomiast jest pod tym względem wyjątkowy, ponieważ zawiera wszystkie 3 formy azotu. Taki skład sprawia, iż jest on nawozem uniwersalnym, a jego działanie jest długotrwałe. Ponadto dzięki temu, iż jest to nawóz płynny, szybko przenika w głąb gleby, a co za tym idzie do systemu korzeniowego roślin.
Dawkowanie roztworu saletrzano-mocznikowego, obliczanie dawki azotu
Wysokość zapotrzebowania roślin na azot może być zależna od wielu czynników. Jednym z nich jest naturalna ilość tego pierwiastka w glebie, występująca w formie dostępnej dla systemu korzeniowego roślin. To z kolei jest sprzężone m.in. z kategorią agronomiczną gleby. W glebach cięższych jest go zazwyczaj więcej niż w glebach lekkich. Innymi aspektami, które mają na to wpływ są czynniki środowiskowe takie jak klimat, ukształtowanie terenu czy zawartość próchnicy. Ponadto dużą rolę odgrywa też zanieczyszczenie gleb, bardzo niskie pH czy też nadmierne zawilgocenie gleb, które obniżają ilość dostępnego azotu.
Może Cię zainteresować: Nawozy azotowe – podstawowe informacje, zastosowanie, nawożenie
We współczesnym rolnictwie optymalną dawkę N dla danego obszaru uprawnego, określa się za pomocą komputerowych systemów doradztwa nawozowego. Te dane są potrzebne do wyliczenia najbardziej korzystnej dawki roztworu saletrzano-mocznikowego, która jest sprzężona z tym, ile litrów nawozu będzie zawierać pożądaną przez nas ilość N.
Poniżej opisaliśmy jak można to obliczyć.
1. Obliczamy gęstość i masę (1 dm3 = 1litr )
20% roztwór saletrzano-mocznikowy – gęstość 1,2 kg/dm3 – 120 kg (waga 100 litrów)
30% roztwór saletrzano-mocznikowy – gęstość 1,3 kg/dm3 – 130 kg (waga 100 litrów)
40% roztwór saletrzano-mocznikowy – gęstość 1,4 kg/dm3 – 140 kg (waga 100 litrów)
Powyższe wynika ze wzoru na gęstość: d=m/V, więc mając gęstość i objętość oraz przekształcając wzór do postaci m= d*V, jesteśmy w stanie obliczyć masę.
2. Obliczamy zawartość N w 100 litrach roztworu
Procenty podawane przy nazwie roztwory saletrzano-mocznikowego, określają procentową zawartość N w 100 l. Znamy już masę 100 l roztworu, więc jesteśmy w stanie łatwo obliczyć:
Dla roztworu saletrzano-mocznikowego 20:masa azotu w 100 l = masa 100 l roztworu * %azotu (przekształcony na ułamek dziesiętny)
masa azotu w 100 l = 120 kg * 0,2 = 24kg N w 100 lTakie działanie można wykonać analogicznie dla każdego stężenia.
3. Obliczanie zawartości dla innych objętości
Jeśli chcemy zaaplikować mniej lub więcej azotu niż jest go w 100 l lub ich wielokrotności, wystarczy, że utworzymy sobie proste proporcje, bazując na tym, co wcześniej obliczyliśmy (ile N jest w 100 l roztworu saletrzano-mocznikowego). A więc:
Dla roztowru saletrzano-mocznikowego 20:
100 l – 24 kgNx – 30 kgN
mnożymy „na krzyż” i powstaje nam równanie:
x = 30 kgN * 100 l / 24kgNx = 125 l , a więc 30 kg azotu będzie w 125 l roztworu saletrzano-mocznikowego 20.
Oczywiście i tutaj analogicznie możemy postąpić z każdym rodzajem roztworu saletrzano-mocznikowego. Dzięki temu możemy sobie stworzyć tabelę z wyliczoną zawartością azotu, a potem szybko wyliczać objętość, której potrzebujemy.
Technologia aplikacji roztworu saletrzano-mocznikowego
Roztwór saletrzano-mocznikowy, ze względu na swój płynny charakter, powinien być rozprowadzany wyłącznie specjalnie przygotowanymi do tego celu spryskiwaczami, które posiadają rozpylacze umożliwiające oprysk grupokroplisty. Tego typu dysze są jednym z podstawowych elementów wyposażenia spryskiwaczy. Dodatkowo wyróżniamy też węże, rury rozlewowe, filtry czy odbojniki. Podczas kompletowania sprzętu, należy też pamiętać o odpowiedniej pompie do roztworu saletrzano-mocznikowego, umożliwiającej przepompowywanie nawozu. Pompa tego typu powinna być wykonana z materiałów kwasoodpornych, ze względu na silne właściwości utleniające, jakie wykazuje ten rodzaj nawozu.
Podczas stosowania roztworu saletrzano-mocznikowego należy się stosować do kilku zasad:
- nie należy stosować nawozu na bardzo młode rośliny
- roztwór saletrzano-mocznikowy nie nadaje się do dokarmiania dolistnego
- nie należy nawozić roślin podczas silnego nasłonecznienia
- rośliny nie powinny być wilgotne
- roztwór saletrzano-mocznikowy należy rozprowadzać w czasie spoczynku pszczół
Przechowywanie i transport
Roztwór saletrzano-mocznikowy posiada silne właściwości utleniające, dlatego powinien być magazynowany i transportowany w specjalnych zbiornikach. Zbiornik na roztwór saletrzano-mocznikowy musi być odporny na korozję i dobrze zabezpieczony przed niekorzystnym wpływem środowiska. Nie należy przechowywać tego nawozu w zbyt niskich temperaturach, ponieważ ulega on krystalizacji, przy czym ta właściwość, w zależności od rodzaju nawozu, może zachodzić w różnych temperaturach, od 0 do nawet 20 stopni Celsjusza.
Roztwór saletrzano-mocznikowy – cena
Cena roztworu saletrzano-mocznikowego jest w głównej mierze zależna od zawartości azotu w tym nawozie. Im mniej azotu będzie on zawierał, tym będzie on tańszy, a jego cena za litr niższa. Jednak trzeba wziąć pod uwagę fakt, że będziemy musieli kupić większą ilość takiego nawozu. Jeśli mamy niewielką uprawę, o małych wymaganiach możemy rozważyć wybranie tańszej opcji. Jednak w przypadku większych upraw korzystniejsze będzie kupno roztworu o wyższej cenie za litr, ale też wyższym stężeniu azotu. Przykładowe ceny: 28% roztwór saletrzano-mocznikowy można kupić w cenie 750 – 800 zł, a 32% w cenach około 850 – 900 zł (podane ceny są cenami netto).