Zboża jare – wszystko co musisz wiedzieć!

Zboża jare – wszystko co musisz wiedzieć!

Kiedy warto siać pszenice jare? To gatunki, których cały rozwój ma miejsce w trakcie jednego cyklu wegetacyjnego. Aby było możliwe ich kwitnienie, nie jest potrzebny okres niskich temperatur. Jednak warto pamiętać o tym, że zboża jare (a pszenica w szczególności), mają spore wymagania co do nawodnienia.

To oznacza, że w okresie z mniejszą częstotliwością opadów w dosyć znaczny sposób mogą spaść plony. Z drugiej strony, nadmiar wody również nie jest specjalnie korzystny dla zbóż jarych. Szczególnie w okresie tworzenia, jak również dojrzewania ziaren, duża ilość wody może spowodować pojawienie się chorób grzybowych.

Zboża jare – odmiany

Jakie gatunki zbóż jarych są warte zainteresowania? Oto kilka przykładów na które warto zwrócić uwagę:

  • pszenica Goplana
  • pszenica Batuta
  • owies Breton
  • Tarchalska
  • pszenica Arwena

Poniżej zawarliśmy dokładny opis każdego z tych gatunków.

Pszenica Goplana – najważniejsze informacje

To jedna z najbardziej plennych odmian zbóż jarych. Może wymagać skracania źdźbła – jeżeli jest uprawiana w warunkach wysokiej wilgotności. Co ważne, sprawdzi się zarówno przy okazji siewów wiosennych, jak również późnojesiennych. Daje grube ziarno, które zapewnia przy tym bardzo dobre parametry jakościowe. Ponadto, sprawdza się w naprawdę różnych warunkach klimatycznych i glebowych.Jaka jest norma wysiewu pszenicy Goplana? Przy zachowaniu optymalnego terminu siewu, jest to od 400 do 450 ziaren na 1 metr kwadratowy. Przeliczając tę wartość na hektary, daje to około 180-200 kilogramów na każdy hektar.Pszenica Goplana może pochwalić się całkiem niezłą odpornością na choroby. W większości wypadków odporność jest albo dobra albo wysoka, jak widać na poniższej liście:

  • Odporność na choroby podstawy źdźbła (7,9 w skali 9 stopni)
  • Odporność na fuzariozę kłosów (7,8 w skali 9 stopni)
  • Odporność na rdzę brunatną (7,7 w skali 9 stopni)
  • Odporność na brunatną plamistość liści (7,3 w skali 9 stopni)
  • Odpornść na septoriozę liści (7,1 w skali 9 stopni)
  • Odporność na mączniaka prawdziwego (8,3 w skali 9 stopni)
  • Odporność na septoriozę liści (7,1 w skali 9 stopni)

Pszenica Batuta – co warto wiedzieć?

To odmiana, którą charakteryzuje średnio wczesny termin kłoszenia i dojrzewania. Zapewnia przy tym bardzo wysoki plon oraz doskonały poziom białka ogólnego. Szczególnie dobrze sprawdzi się na glebach rędzinowych, jak również gliniastych, więc może być uprawiana na terenie praktycznie całego kraju. To odmiana, która daje grube ziarna, jakie mogą pochwalić się dobrą jakością i wyrównaniem. Batuta to pszenice ozime zaliczane do grupy B – czyli chlebowej.

Może cię również zainteresować: Zboża ozime

Jak wyglądają normy wysiewu dla tego gatunku zboża? Jeżeli zostanie zachowany optymalny termin, to norma wyniesie od 380 do 400 kg kiełkujących ziaren na każdy metr kwadratowy. To oznacza, że na każdy hektar powinno przypadać od 180 do 200 kilogramów ziarna. Warto przy tym wspomnieć, że w przypadku opóźnionych wysiewów, tę normę warto zwiększyć o kolejne 10%.Pszenica Batuta zapewnia dobrą sztywność – i to zarówno w czasie kwitnienia, jak również przed samym zbiorem. Co więcej, cechuje ją wysoka odporność na pękanie strąków czy osypywanie się nasion. A jeżeli chodzi o odporność na choroby grzybowe, to dokładne wartości opisujemy poniżej:

  • Odporność na choroby podstawy źdźbła (8,1 w skali 9 stopni)
  • Odporność na fuzariozę kłosów (7,8 w skali 9 stopni)
  • Odporność na rdzę brunatną (7,3 w skali 9 stopni)
  • Odporność na septoriozę liści (6,7 w skali 9 stopni)
  • Odporność na mączniaka prawdziwego (7,4 w skali 9 stopni)
  • Odporność na septoriozę liści (6,7 w skali 9 stopni)

Owies Breton – podstawowe dane

Jest to żółtoziarnista odmiana tego zboża, która doskonale sprawdzi się w całym kraju. Wcześnie dojrzewa i daje grube, dobrze wyrównane ziarno w złotym kolorze. Co ważne, owies Breton zapewnia doskonałą odporność na wyleganie, a także na takie choroby jak choćby mączniak prawdziwy czy rdza źdźbłowa i koronowa.Jakie są normy wysiewu dla owsa Breton? Zakłada się, że na każdy hektar jest to od 150 do 170 kilogramów. Taka wartość daje od 400 do 450 kiełkujących nasion na każdy metr kwadratowy.Poniżej opisujemy odporność owsa Breton na najważniejsze choroby dotykające zboża:

  • Odporność na rdzę źdźbłową (7,7 w skali 9 stopni)
  • Odporność na septoriozę liści (7,5 w skali 9 stopni)
  • Odporność na mączniaka prawdziwego (7,8 w skali 9 stopni)
  • Odporność na helmintosporiozę (7,6 w skali 9 stopni)

Tarchalska – podstawowe dane

Dla rolników, którzy poszukują odmiany nadającej się do użytku ogólnego, Tarchalska sprawdzi się idealnie. Jest to groch siewny, który zapewnia wysokie i stabilne plony. To zboża jare, które mogą być wykorzystane zarówno dla upraw typowo konsumpcyjnych, jak również paszowych. Zakwita na biało i wykształca żółte nasiona, które mają doskonałą odporność zarówno na pękanie strąków, jak również osypywanie.Kwitnienie Tarchalskiej rozpoczyna się w okolicy 60 dni od siewu. Technicznie, ta odmiana jest gotowa już  po 101 dniach od wysiania. Zapewnia przy tym następującą odporność na choroby (w skali 9-stopniowej):

  • Odporność na fuzaryjne więdnięcie – 7,7 (w skali 9 stopni)
  • Odporność na mączniaka prawdziwego – 7,8 (w skali 9 stopni)
  • Odporność na plamistość zgorzelową – 8,1 (w skali 9 stopni)

Arwena – co trzeba wiedzieć?

To kolejna odmiana wąsolistnego, białokwiatowego grochu. Sprawdzi się zarówno w celach spożywczych, jak również paszowych. Ważną zaletą grochu siewnego arwena jest wysoka stabilność plonów. Badania dowiodły, że ta odmiana zapewnia nawet 105 procentowe wzrosty! Co równie istotne, odmiana Arwena może pochwalić się wysokim poziomem tolerancji na różne pasożyty – na przykład, mączniaka rzekomego.

Jaka jest norma wysiewu dla tej odmiany grochu? Jest to około 100-120 roślin na każdy metr kwadratowy.

Może Cię również zainteresować: Co to jest rolnictwo zrównoważone?

Kiedy siejemy zboża jare?

Wracając do pytania postawionego na samym początku – kiedy warto siać zboża jare? Ważne jest, by wysiew miał miejsce możliwie wcześnie. Wiadomo, że znaczenie mają tu takie czynniki jak choćby temperatura, jak również możliwość wjazdu na pole. Bardzo istotna jest tu temperatura gleby, a nie powietrza. Czy można to okreslić? Tak, ale pomiarów trzeba dokonać w glebie, na głębokości wysiewu ziarna.


Temperatura powietrza nie jest jednak całkiem bez znaczenia. Jeżeli zauważymy, że słupki rtęci mają tendencję do rośnięcia to można powoli rozważać przeprowadzenie pomiarów temperatury gleby. Jakie wartości będą bezpiecznymi? W większości przypadków kiełkowanie rozpoczyna się już przy temperaturze gleby na poziomie 2-3 stopni Celsjusza. Wzrost do wartości rzędu 5-6 stopni dosyć istotnie przyspiesza kiełkowanie ziaren.
Warto pamiętać, by pozostawiać glebę odsłoniętą, szczególnie wtedy, gdy na niebie operuje słońce. Pozwoli to jej nabrać odpowiedniej temperatury, a tym samym zapewnić jej odpowiednie warunki  do wzrostu.

Wczesnowiosenne słońce powoduje szybki wzrost temperatury gleby. Co więcej, grunt poddawany jest dłuższemu działaniu słońca, bo przecież wydłużają się dni. A nawet gdy przyjdą przymrozki, to nie powinny one w istotny sposób zaszkodzić ziarnom. Oczywiście pod warunkiem, że nie jest to długotrwałe zjawisko (czyli nie dłużej niż 1-3 noce), to raczej nie powinny w żaden sposób zaszkodzić plonom. Niezwykle ważne na tym etapie jest pozostawienie
A jak wygląda kolejność wysiewu? Zalecane jest, by zboza jare siać w następującej kolejności:

  1. Owies
  2. Pszenżyto
  3. Pszenica
  4. Jęczmień

Terminy siewu mogą się różnić w zależności od warunków panujących w danym regionie. Generalnie, termin wysiewu zbóż jarych waha się od 15 marca do 10 kwietnia. Owies wysiewać można już od 15 do 25 marca (w województwach południowych i zachodnich). W Polsce centralnej pomiędzy 20 i 30 marca, a w naszym regionie (Lubelszczyzna) rozpoczyna się zasiew od 25 marca do 5 kwietnia.

Z kolei w województwach północno-wschodnich okres wysiewu może przesunąć się nawet do 1-10 kwietnia.
Z kolei jęczmień jary wysiewać można od 15 do 30 marca – na zachodzie Polski. W województwach centralnych lub Małopolsce jest to trzecia dekada marca, podczas gdy w regionach północnych i wschodnich optymalnym terminem jest okres od 30 marca do 10 kwietnia.


Co z pszenicą jarą? W zachodnich województwach zasiew można rozpocząć już 15 marca i zakończyć około 25. W centrum termin przesunąć można o kolejne 5 dni, podczas gdy na Lubelszczyźnie optymalnym czasem będzie 25.03-05.04.

Close Menu