Azot (N) jest pierwiastkiem, który pełni bardzo ważną rolę w rozwoju roślin. Jest podstawowym składnikiem budulcowym, ponieważ bierze udział w tworzeniu się białek. Dostateczna ilość azotu w glebie wpływa korzystnie m.in. na wybarwienie liści i efektywność plonowania. Ilość zebranego plonu jest jednym z czynników warunkującym opłacalność uprawy, dlatego też nawozy azotowe są tak powszechnie stosowane w rolnictwie.
W jakich nawozach znajdziemy azot?
Na rynku mamy dostępnych kilka rodzajów nawozów, zawierających azot. Różnią się one między sobą zarówno zawartością samego azotu jak i formą, w której on występuje. I tutaj wyróżniamy:
- nawozy saletrzane, np. saletra wapniowa
- nawozy saletrzano-amonowe, np. saletra amonowa, saletrzak
- nawozy amidowe, np. mocznik
- nawozy amonowe, np. siarczan amonowy
Nawozy azotowe możemy też podzielić ze względu na szybkość działania. Biorąc pod uwagę ten czynnik, wyróżniamy nawozy szybko działające i nawozy wolno działające.
Może Cię zainteresować: Jaki najlepszy nawóz dolistny?
Szybkość działania danego nawozu jest sprzężona z formą azotu, którą dostarczamy roślinom. Rośliny są w stanie pobierać azot znajdujący się w formie amonowej (NH4+ ) oraz azotanowej NO3-. W nawozach mineralnych możemy mieć do czynienia z obiema tymi jonami lub też z jonem amidowym NH-2, który nie jest pobierany bezpośrednio przez system korzeniowy roślin. Jednak forma amidowa ulega w glebie przemianie do jonu NH4+, dzięki czemu azot dostarczony w takiej postaci staje się dostępny dla roślin. To właśnie czas potrzebny do zajścia tego rodzaju przemiany sprawia, że nawozy azotowe amidowe wykazują się wolniejszym działaniem.
Nawożenie azotem, czyli jak i kiedy dokarmiać rośliny
Podstawowym celem nawożenia jest dostarczenie roślinie optymalnej ilości składników pokarmowych w każdej fazie jej rozwoju. Jeśli zrobimy to w prawidłowy sposób, z pewnością uzyskamy rezultat jakim jest zebranie plonu w zadowalającej nas ilości i jakości.
Który nawóz azotowy i jaka jego ilość będzie najlepsza dla mojej uprawy? Kiedy należy je stosować? Żeby odpowiedzieć na te pytania trzeba wziąć pod uwagę przede wszystkim czynniki takie jak:
- odczyn gleby
- kategoria agronomiczna gleby
- rodzaj uprawy
- faza rozwojowa rośliny
Odczyn gleby, a nawożenie azotem
Biorąc pod uwagę odczyn pH gleby, podczas wyboru odpowiedniego nawozu azotowego należy pamiętać o dwóch zasadach. Po pierwsze na glebach o odczynie kwaśnym nie powinno się stosować nawozów amonowych (np. siarczan amonu). Przyczynia się on bowiem do znacznego zakwaszenia gleb. Tym samym nie zaleca się też stosowania go pod rośliny, które preferują środowisko zasadowe.Drugą rzeczą, o której należy tutaj wspomnieć jest stosowanie mocznika i saletry amonowej na glebach zasadowych. Warto wiedzieć, że ich pogłówne stosowanie wiąże się bowiem z koniecznością wymieszania ich z glebą.
Sprawdź również: Czym jest roztwór saletrzano-mocznikowy
Kategoria agronomiczna gleby, a dawkowanie nawozów azotowych
Kategoria agronomiczna gleby ma wpływ na wyliczanie optymalnej dawki azotu, ponieważ jest ona sprzężona z zawartością azotu naturalnie występującego w glebie. Gleby ciężkie i średnie są z reguły bardziej zasobne w azot niż gleby bardzo lekkie i lekkie. Z tego względu rośliny na nich uprawiane mają mniejsze zapotrzebowanie na ten składnik pokarmowy. Nie jest to oczywiście jedyny czynnik warunkujący wysokość najlepszej dawki N, jednak niezaprzeczalnie należy wziąć go pod uwagę podczas tworzenia planu uprawy roślin.
Rodzaj uprawy i zapotrzebowanie na azot
Plan nawożenia roślin azotem powinien być tworzony w oparciu o indywidualne zapotrzebowanie pokarmowe poszczególnych gatunków roślin. Optymalne dawki (kgN/ha) dla najchętniej uprawianych w Polsce zbóż, prezentują się w następujący sposób: jęczmień jary 80-120, pszenica ozima 100-160, żyto 60-140, pszenżyto 80-140, owies 140-400. Powyższe wartości nie uwzględniają stosowania nawożenia naturalnego (np. obornik), który również może zawierać sporą ilość N.
Faza rozwojowa rośliny, a nawozy azotowe
Terminy stosowania nawozów azotowych są warunkowane przez cykl rozwojowy roślin. Możemy je więc stosować przedsiewnie, kiedy dopiero planujemy wysiew lub pogłównie, czyli w fazie intensywnego rozwoju roślin. Nawozy mineralne zawierające tylko formę amonową azotu (siarczan amonowy) powinny być stosowane przedsiewnie, a więc późną jesienią lub wczesną wiosną. Nawozy zawierające też inne jony azotu (saletrzak, saletra amonowa) mogą być stosowane zarówno przedsiewnie jak i pogłównie, a więc nadają się jako substancje wspomagające wzrost i plonowanie upraw.
Zadzwoń do nas